Ulat ni Angelo Joseph De Guzman
Pangwakas na seremonya ng SyenSaya 2025 na pinangunahan ni Dr. Jose V. Camacho, Jr., Presidente ng LBSCFI. DOST CALABARZON/Facebook
Vehicle Accident Alert and Prevention System, Citrus Peel Organic Pesticide, at Safety Electrical Outlet.
Iyan ang mga imbensyong gawa ng mga kabataang siyentista ng Calabarzon na umani ng mga parangal sa ginanap na Los Baños Science Community Foundation, Inc. (LBSCFI) SyenSaya Science Festival 2025. Tinanggap ng STEM students ang kanilang mga parangal sa Closing & Awarding Ceremonies ng piyesta noong Marso 13, 2025 sa SEARCA Umali Auditorium.
Pagpaparangal kina Danielle G. Camilo, Joella Fhaye M. Diño, at Juliana Maxine B. Tesorio ng Youth Service Award, First Place.
Kuha ni Angelo Joseph De Guzman. DOST CALABARZON/Facebook
Inuwi ang kampyonato ng grupo nina Danielle G. Camilo, Joella Fhaye M. Diño, at Jualiana Maxine B. Tesorio ng Bucal National Integrated School (BNIS) mula sa Cavite para sa kanilang imbensyong “VLigtas: Vehicle Accident Alert and Prevention System.” Nais nitong gawing ligtas at bawasan ang aksidente ng mga sasakyan.
Gumagamit ang VLigtas ng crash sensor upang ma-detect ang banggaan. Mayroon ding activity log na naglilista ng mga aksyon at kilos ng nagmamaneho, gaya ng biglaang pagbe-brake, pagse-swerve, o paglagpas sa speed limit.
Inaalertuhan ng speed alert system ang nagmamaneho kapag sila ay lumagpas sa itinakdang limit. Magkakaroon ng tunog kapag ang sasakyan ay tumatakbo sa delikadong bilis.
Ipapaalam din ng sistema sa may-ari ng sasakyan at emergency services kung magkaroon man ng aksidente sa pamamagitan ng pag-text. Nakapaloob sa text ang mahahalagang detalye ng aksidente gaya ng lokasyon nito.
Pagpaparangal kina Renzon J. Manguiat at Bien Alexies P. Mercado ng Youth Service Award, Second Place. DOST CALABARZON/Facebook
Sumunod namang ibinahagi nina Renzon J. Manguiat at Bien Alexies P. Mercado ng The Mabini Academy (TMA) sa Lipa, Batangas, na nagkamit ng pangalawang gantimpala, ang kanilang imbensyong “SPARKS: An Arduino-based Responsive Spray System for Controlled Release of Citrus Peel Essential Oils Towards Sustainable Eradication of Adult Sineguelas Leaf Beetle (Padontia quatuordecimpunctata L.) Infestation in Red Sineguelas Trees.”
Layunin nilang protektahan ang sineguelas sa mga mapaminsalang Sineguelas Leaf Beetle (SLB) o salagubang sapagkat walang ibang paraan ang mga magsasaka kundi ang gumamit ng mahal na sintetikong insecticides.
Ang SPARKS ay gumagamit ng organikong alternatibo na Citrus Peel Essential Oils (CPEO) na nanggagaling sa balat ng kalamansi, pomelo, at lemon. Ang mga alternatibong ito ay higit na mas mura at ligtas na gamitin sa mga tanim na sineguelas.
Ipinakita ng kanilang pagsusuri na mataas ang antifeedant activity at repellency o ang kakayahan ng mga CPEO na magtaboy ng mga salagubang. Makikita rito kung gaano kabisa ang alternatibong insecticide na mas mura at hindi masama sa kalusugan.
Dahil sa SPARKS, nabawasan ang bilang ng salagubang ng 71.30% sa panahong sila ay pinaka-aktibo.
“By providing farmers with the means to deploy pesticides effectively while minimizing environmental impact and financial losses, we believe that this device represents a significant step towards sustainable agricultural practices,” sabi ni Mercado.
Pagpaparangal kina Danielle G. Camilo, Joella Fhaye M. Diño, at Juliana Maxine B. Tesorio ng Youth Service Award, First Place. DOST Calabarzon/Facebook
Panghuli ay si Daniela Marie M. Bello ng BNIS, na nagkamit ng pangatlong gantimpala. Ibinida niya ang kanyang proyektong “Safety Electrical Outlet: Circuit Operation Management Through Optimizing Temperature Sensor” na naglalayong pababain ang kaso ng sunog na bunga ng electrical shock at pagkislap ng mga saksakan. Gumagamit ito ng temperature sensor upang bantayan ang init ng mga appliances.
Bukod sa kaligtasang hatid nito, sa pag-integrate o paggamit ng advance temperature sensing technology, mas napapahusay nito ang efficiency ng electrical system ng tahanan.
“With this invention, you can [be] rest assured, knowing your home is protected from the unexpected,” ani ni Bello.
Kapag nakaramdam ng sobrang init ang sensor ng outlet na madalas ang nagsasanhi ng sunog, titigil na ito sa pagdaloy ng kuryente.
Matapos parangalan ang mga estudyante ng STEM, tumuntong sa entablado ang Presidente ng LBSCFI na si Dr. Jose V. Camacho, Jr., upang isarado ang SyenSaya 2025. Ipinabatid niya ang kaniyang pasasalamat sa mga nakibahagi sa pagdiriwang na ito.
“I’m filled with gratitude and optimism. My heart is full as we close this remarkable SyenSaya,” pasasalamat niya.
Binigyang-diin niya kung papaano naipakita ng tatlong araw ng SyenSaya ang importansya ng siyensya, teknolohiya, at inobasyon sa paghulma ng hinaharap na matatag, maginhawa, at panatag.
“A future where scientific knowledge fuels progress where technological breakthroughs lead to solutions that improve lives and where innovative products serve as catalyst for national transformation,” bahagi niya.
